14 czerwca 2022

Wojciech Ostrowski

Co dalej z pracą zdalną? Czy wróci do nas na stałe?

Co dalej z pracą zdalną? Czy wróci do nas na stałe? Rząd planuje wprowadzenie takiej formy wykonywania pracy do Kodeksu pracy. Zalety i wady pracy zdalnej poznaliśmy w okresie pandemii COVID-19. Jak to zwykle w społeczeństwie bywa część osób, zwłaszcza pracowników, była z tego powodu zadowolona, druga część i chodzi w tym przypadku o pracodawców, […]

Co dalej z pracą zdalną? Czy wróci do nas na stałe? Rząd planuje wprowadzenie takiej formy wykonywania pracy do Kodeksu pracy.

Zalety i wady pracy zdalnej poznaliśmy w okresie pandemii COVID-19. Jak to zwykle w społeczeństwie bywa część osób, zwłaszcza pracowników, była z tego powodu zadowolona, druga część i chodzi w tym przypadku o pracodawców, mniej.
Nie mniej jednak, jak wynika z przeprowadzanych analiz spośród osób, które w czasie pandemii pracowały zdalnie, ok. 60% chciałaby już na stałe wykonywać pracę w tej formie lub w sposób hybrydowy tzn. klika dni w tygodniu pracować zdalnie a kilka dni stacjonarnie.
Zmieniają się też oczekiwania osób poszukujących pracy, zwłaszcza młodych, w tym znaczeniu, że warunkiem przyjęcia oferty pracy jest to czy pracodawca oferuje możliwość pracy zdalnej lub hybrydowej. Nie wnikając głębiej w powody takiego podejścia można przyjąć, że praca zdalna generalnie pracownikom się podoba. Widać też, że okres pandemii zweryfikował dotychczas obowiązujące przepisy Kodeksu pracy dotyczące  tzw. telepracy, które nie znajdowały większego zastosowania w istniejącej sytuacji. Dotychczas podstawą do stosowania pracy zdalnej były przepisy tzw. „ustaw covidowych”, a to oznaczało, że o przejściu na tę formę wykonywania pracy decydował pracodawca.

Na kanwie powyższy obserwacji Rada Ministrów przyjęła ostatnio projekt nowelizacji Kodeksu pracy, który ma wprowadzić do Kodeksu pracy regulację dotyczącą wykonywania pracy zdalnej. W przeciwieństwie do pracy zdalnej stosowanej w okresie pandemii na podstawie obowiązujących regulacji covidowych, które przewidywały możliwość narzucania przez pracodawcę pracy zdalnej, nowe przepisy mają dopuszczać możliwość wprowadzenia pracy zdalnej na podstawie porozumienia pracodawcy z przedstawicielami pracowników, a jeśli u danego pracodawcy nie działają związki zawodowe na podstawie regulaminu pracy. Wyjątkiem od tej zasady mają być przypadki sytuacji nadzwyczajnych (wprowadzenie stanu epidemii, wprowadzenie stanu nadzwyczajnego lub innych nadzwyczajnych sytuacji np. pożar zakładu pracy), w takich sytuacjach pracodawca będzie mógł wydać pracownikowi polecenie pracy zdalnej.


Nowe przepisy dotyczące pracy zdalnej będą zbliżone w swych założeniach do obowiązujących przepisów o telepracy. Konsekwencją przyjęcia takiej koncepcji ma być również to, że pracodawca będzie partycypował w kosztach pracy zdalnej na zasadach podobnych do tych jakie obowiązują w przypadku telepracy. Zgodnie z wyjaśnieniami przedstawiciela rządu nowe przepisy o pracy zdalnej mają też wychodzić na przeciw oczekiwaniom młodych rodziców. Zgodnie z propozycją rządu, pracodawca co do zasady, nie będzie mógł odmówić pracy zdalnej m.in., rodzicom wychowującym dzieci do 4 roku życia, kobietom w ciąży oraz osobom, które opiekują się osobami niepełnosprawnymi. Projekt nowelizacji zakłada też wprowadzenie przepisów umożliwiających pracodawcy przeprowadzenie kontroli pracownika wykonującego pracę zdalną, na kształt tego, co obowiązuje w przypadku telepracy, z tym że dodatkowo pracodawca będzie mógł przeprowadzić kontrolę trzeźwości pracownika lub kontrolę na obecność innych środków odurzających w sytuacji gdy uzna, że jest to niezbędne dla ochrony życia i zdrowia pracowników lub innych osób lub ochrony mienia.
Wszystko zatem wskazuje, że praca zdalna na trwałem wejdzie do naszego systemu prawnego. To z kolei oznacza, że pracodawcy będą musieli dostosować aktualne regulacje wewnętrzne (regulaminy pracy) do nowych realiów.
Na chwilę obecną nie da się jeszcze jasno powiedzieć, kiedy w/w nowelizacja trafi pod obrady Parlamentu, mówi się, że może to być już w czerwcu bieżącego roku.