Spaść na cztery łapy, czyli słów kilka o upadłości konsumenckiej

Od 1 stycznia 2016 r. zmieniły się przepisy dotyczące upadłości konsumenckiej, stały się one bardziej liberalne, co oznacza, że w obecnym stanie prawnym łatwiej jest uzyskać pozytywne postanowienie sądu w sprawie ogłoszenia upadłości konsumenckiej.

Upadłość konsumencka jest dedykowana przede wszystkim dla osób fizycznych i może okazać się najlepszym rozwiązaniem dla tych, którym komornicy zlicytowali niemal cały majątek, a spirala zadłużenia w którą wpadli stale się powiększa przez ciągle narastające odsetki od starych długów. W wyniku ogłoszenia upadłości konsumenckiej można się pozbyć również zobowiązań, które były związane z prowadzoną przez dłużnika działalnością gospodarczą.

Rozwiązanie takie jest dopuszczalne, jednakże pod warunkiem, że działalność została już zamknięta (także pod względem formalnym tj. wykreślona z rejestru) oraz sąd nie dopatrzy się przesłanek negatywnych, a więc faktu, że dana osoba powinna była złożyć wniosek o ogłoszenia upadłości jako przedsiębiorca.

Konsumencką zdolność upadłościową, oprócz osób fizycznych, posiadają także wspólnicy spółek z ograniczoną odpowiedzialnością oraz akcjonariusze spółek akcyjnych, komandytariusze i akcjonariusze spółek komandytowych i komandytowo akcyjnych (o ile nie odpowiadają za zobowiązania spółek całym swoim majątkiem), osoby które przestały być wspólnikami osobowych spółek handlowych tj. jawnej, partnerskiej i komandytowej, a także spadkobiercy zmarłego przedsiębiorcy, jeżeli nie złożono wobec niego wniosku o ogłoszenie upadłości w ciągu roku od dnia śmierci. Pamiętać należy, że żadna z powyżej wymienionych osób nie może prowadzić samodzielnej działalności gospodarczej.

Ogłoszenie upadłości konsumenckiej jest szansą na oddłużenie i odzyskanie wypłacalności, co pozwala na poczynienie oszczędności na przyszłość.

W momencie ogłoszenia upadłości konsumenckiej wszelkie egzekucje komornicze zostają wstrzymane, a odsetki od zadłużenia przestają być naliczane. Sąd postanowieniem wyznacza także syndyka, który dalej prowadzi sprawę za upadłego.

W następnym etapie ustalany jest plan spłaty wierzycieli, który może być w późniejszym czasie zmieniony na wniosek upadłego lub wierzyciela, jeżeli zmienią się możliwości spłaty zadłużenia przez dłużnika. Plan spłaty wierzycieli ustalany jest na okres maksymalnie trzech lat. Jednakże, jeżeli upadły nie posiada majątku, ani dochodów (zajęciu nie podlega wynagrodzenie za pracę do wysokości minimalnego wynagrodzenia), które mogłyby zostać przeznaczone na spłatę wierzycieli, wówczas plan spłaty nie jest ustalany. Po wykonaniu planu spłaty wierzycieli przez dłużnika lub w przypadku braku istnienie przesłanek do ustalenia tego planu po ogłoszeniu upadłości, niespłacone zobowiązania dłużnika zostają umorzone.

Na marginesie warto wspomnieć jeszcze o kilku kwestiach. Po pierwsze, wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej może złożyć także dłużnik, który posiada tylko jednego wierzyciela. Po drugie, w złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej nie przeszkadza pełnienie przez dłużnika funkcji członka zarządu, czy prokurenta. Ponadto, wierzyciele posiadający wierzytelności zabezpieczone zastawem czy hipoteką zostają zaspokojeni z sumy uzyskanej z likwidacji przedmiotu zabezpieczenia. Co więcej, jeśli dojdzie do sprzedaży mieszkania, dłużnik może otrzymać w zamian nawet dwudziestoczterokrotność miesięcznego czynszu.

Pamiętać należy, że sąd będzie badał zachowanie dłużnika przed złożeniem wniosku m.in. pod kątem winy lub rażącego niedbalstwa w doprowadzeniu do stanu w którym się obecnie znajduje (np. ma skutek dokonania darowizn na rzecz bliskich). Istotny może okazać się także fakt wcześniej toczonych wobec dłużnika postępowań w sprawie ogłoszenia upadłości. Jednakże, przy rozpatrywaniu wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej sąd bierze również pod uwagę względy słuszności i humanitarne, do których zaliczyć należy przede wszystkim stan zdrowia, wiek, niezawinione utracenie źródeł zarobkowania, wystąpienie zdarzeń nadzywczajnych.

Na zakończenie warto podkreślić, że opłata od wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej wynosi jedynie 30,00 złotych.