Przegląd zabezpieczeń transakcji, o których powinni pamiętać dyrektorzy finansowi i dyrektorzy prawni. Jak zminimalizować ryzyko w transakcjach gospodarczych?
Wojciech Ostrowski, radca prawny, wspólnik w kancelarii Rachelski & Wspólnicy, która specjalizuje się w bieżącej obsłudze gospodarczej, prawie finansowym i bankowym oraz w zabezpieczaniu transakcji.
Działania przedsiębiorców zmierzających do zmniejszenia ryzyka finansowego związanego z transakcją powinni być ukierunkowane na odpowiednią dywersyfikacje poszczególnych zabezpieczeń. Istotne jest bowiem, aby podejmować działania adekwatne do skali potencjalnego ryzyka. Inne bowiem środki powinny być podjęte w stosunku do kontrahenta, z którym utrzymywane są stałe relacje gospodarcze, a inne w odniesieniu do podmiotu, który nie jest znany lub z którym transakcje mają charakter incydentalny.
Niezależnie jednak od rodzaju transakcji ważne jest to aby działania zmierzające do minimalizacji ryzyka finansowego podejmowany były jeszcze przed zawarciem transakcji (na etapie ofertowym lub w trakcie negocjacji), a nie dopiero po zawarciu umowy. Niebagatelne znaczenie ma również monitorowanie kontrahenta pod kątem jego sytuacji finansowej w trakcie obowiązywania umowy zwłaszcza, gdy mamy do czynienia z umowami długoterminowymi. Pamiętajmy o uzyskaniu aktualnego odpisu z właściwego rejestru KRS, uzyskaniu aktualnego zaświadczenia o braku zaległości podatkowych oraz składek na ubezpieczenie społeczne. Możemy monitorować sytuację gospodarczą kontrahenta przy pomocy wywiadowi gospodarczych. Działania te umożliwiają przedsiębiorcy uzyskanie niezbędnych informacji o sytuacji formalno-prawnych kontrahenta, osobach uprawnionych do jego reprezentowania, a także informacji o standingu finansowym kontrahenta.
Każdy, kto prowadzi działalności gospodarczą niezależnie od tego czy jest to działalności handlowa produkcyjna czy usługowa, wie jak ważne jest pozyskanie klienta. Jest to istotne zwłaszcza dziś, gdy konkurencja na rynku jest duża a podaż wszelkiego rodzaju towarów czy usług jest większa niż rynek ten jest w stanie wchłonąć. Pogoń za klientem niejednokrotnie sprawia jednak, że przedsiębiorcy zapominają o zabezpieczeniu ryzyk związanych z daną transakcją. Wielu dyrektorów finansowych w przedsiębiorstwach spotkało się w swojej działalności z sytuacją, w której sprzedali towar czy wykonali usługę, wystawili fakturę, od której odprowadzili należny podatek VAT oraz zaliczkę na podatek dochodowy a mimo to nie otrzymali zapłaty. Nie ma większego problemu, gdy jest to jedna z wielu transakcji, która nie wypłynie na sytuacje finansowa firmy. Gorzej jest jeśli mamy do czynienia z poważną transakcją, która może postawić pod znakiem zapytania dalsze istnienie firmy. Wtedy zaczynamy zastanawiać się jak odzyskać naszą należność. Będzie to o wiele łatwiejsze o ile przewidzieliśmy taką ewentualność i zabezpieczyliśmy się przed jej skutkami. (…)
Więcej w marcowym numerze Raportu Finansisty.