Po podziale spółki z ograniczoną odpowiedzialnością ci, którym jest ona coś winna, nie zostają z niczym

Dla odpowiedzialności za długi istotne są przede wszystkim daty ich powstania. Same zobowiązania nie muszą być wymagalne, pieniężne, bezwarunkowe czy zaciągnięte z zastrzeżeniem terminu Na spółki przejmujące lub nowo zawiązane przechodzą wszystkie składniki majątku spółki dzielonej – zarówno aktywa, jak i pasywa. Art. 546 par. 1 kodeksu spółek handlowych (k.s.h.) stanowi, iż za zobowiązania przypisane w planie podziału spółce przejmującej lub spółce nowo zawiązanej pozostałe spółki, na które został przeniesiony majątek, odpowiadają solidarnie przez trzy lata od dnia ogłoszenia o podziale. Odpowiedzialność ta jest ograniczona do wartości aktywów netto przyznanych każdej spółce w planie podziału. Wartość ta jest ustalana poprzez sporządzenie bilansu otwarcia i otwarcia ksiąg rachunkowych przez spółki nowo zawiązane albo włączenie aktywów do własnych ksiąg i bilansu przez spółki przejmujące. Podstawowe zasady Art. 546 par. 1 k.s.h. ma na celu ochronę wierzycieli i odnosi się zarówno do zobowiązań przy podziale przez rozdzielenie, jak i przez wydzielenie. Odpowiedzialność określona w tym przepisie ma charakter solidarny, tj. wierzyciel spółki dzielonej może dochodzić zaspokojenia całego roszczenia od jednej osoby zobowiązanej, zaś ta z kolei będzie miała regres do pozostałych zobowiązanych. Trzeba pamiętać, że omawiana odpowiedzialność nie ma charakteru subsydiarnego, co oznacza, że wierzyciel nie musi dochodzić wierzytelności najpierw od spółki nowo zawiązanej, a następnie od pozostałych. Wolno mu działać według swego wyboru. Z punktu widzenia wierzyciela jest to rozwiązanie słuszne. W przeciwnym razie wierzyciele spółki dzielonej musieliby zostać przypisani do konkretnego następcy prawnego przejmującego dany dług, oni zaś nie mogliby wyrazić zgody na tę czynność prawną. Nie mieliby również żadnego wpływu na to, do którego z uczestników podziału ich wierzytelności zostaną przydzielone. W planie podziału powinny być zamieszczone, poprzez dokładne ich określenie, prawa i obowiązki, które przechodzą na spółkę nowo związaną, oraz szczegółowy opis majątku spółki dzielonej trafiającego z dniem wydzielenia do spółki nowo zawiązanej. Obowiązuje tu swego rodzaju domniemanie, że to, czego w planie podziału nie przypisano spółce nowo zawiązanej, pozostawiono tej dzielonej. Tym samym w przypadku wydzielenia nie ma miejsca na majątek i zobowiązania nieprzypisane, o których mowa w art. 531 par. 3 k.s.h. Trzeba zaznaczyć, że takie stanowisko wzbudza pewne kontrowersje wśród przedstawicieli nauki prawa oraz praktyków. W stosunkach wewnętrznych Ustalenia zawarte w planie podziału nie mają wpływu na prawo wierzyciela spółki dzielonej do wystąpienia o zaspokojenie roszczeń względem spółki przez siebie wybranej. W praktyce oznacza to, że wierzyciele kierują swoje roszczenia do spółki, z której mogą je szybciej i pewniej zaspokoić. Podział obowiązków zakreślony w planie ma więc znaczenie jedynie w stosunkach wewnętrznych uczestników podziału, a nie w ich relacjach z wierzycielami. Jeżeli spółka uczestnicząca w podziale dokona zaspokojenia zgłaszających roszczenia wierzycieli spółki dzielonej do granicy swojej odpowiedzialności (wartości aktywów netto przekazanych jej w planie podziału), stanie się wolna od dalszej odpowiedzialności z tego tytułu. Dotyczy to również pozostałych niezaspokojonych w całości lub części wierzycieli, choćby wystąpili z roszczeniami. Należy jednak zauważyć, iż ograniczenie do wartości aktywów netto dotyczy jedynie spółki wydzielonej, zaś ta dzielona odpowiada całym majątkiem bez jakichkolwiek ograniczeń. Ponadto dla odpowiedzialności w stosunku do wierzycieli znaczenie ma jedynie fakt powstania wierzytelności przed dniem podziału. Nie muszą być one wymagalne, pieniężne, bezwarunkowe czy zaciągnięte z zastrzeżeniem terminu. Odpowiedzialność ma charakter ustawowy i wobec wierzycieli nie można jej wyłączyć. Dodatkowa ochrona Niezależnie od zasad omówionych powyżej art. 546 par. 2 k.s.h. przyznaje wierzycielom spółki dzielonej oraz przejmującej dodatkową ochronę. Przybiera ona postać prawa ubiegania się o udzielenie im przez sąd stosownego zabezpieczenia, jeżeli to nie zostało ustanowione przez spółkę uczestniczącą w podziale. Aby skorzystać z tej możliwości, wierzyciele spółki dzielonej oraz przejmującej muszą zgłosić swoje roszczenia w okresie między dniem ogłoszenia planu podziału a dniem ogłoszenia podziału w Monitorze Sądowym i Gospodarczym oraz uprawdopodobnić przed sądem, że ich zaspokojenie jest zagrożone przez podział. Wybór formy zabezpieczenia zależy od woli stron. Może przybrać ono zarówno osobisty, jak i rzeczowy charakter. Decydujące znaczenie ma tu sytuacja dzielonej spółki oraz jej wierzycieli, a także zakres roszczeń objętych zabezpieczeniem. W przypadku gdyby stosowne zabezpieczenie nie zostało ustanowione przez spółkę uczestniczącą w podziale, to wierzyciele, którzy zgłosili swoje roszczenia w okresie między dniem ogłoszenia planu podziału a dniem ogłoszenia o podziale i uprawdopodobnili, że ich zaspokojenie jest zagrożone przez podział, mogą żądać, aby zabezpieczenia udzielił im sąd właściwy według siedziby spółki dzielonej albo przejmującej. Obowiązują tu ogólne zasady postępowania zabezpieczającego.