Ochrona przedemerytalna nie wyklucza zmiany warunków pracy

Firma chce obniżyć koszty zatrudnienia. W jakiej sytuacji może wypowiedzieć warunki pracy lub płacy pracownikowi w wieku przedemerytalnym?

Pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, nie można wypowiedzieć umowy o pracę, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku. Tak wynika z art. 39 k.p. Ustawodawca przewidział jednak szczególne okoliczności, które umożliwiają zastosowanie wypowiedzenia zmieniającego wobec takiego pracownika, a odmowa przyjęcia zaproponowanych warunków skutkować będzie rozwiązaniem umowy. Pracodawcy wolno wypowiedzieć w takiej sytuacji warunki pracy lub płacy, jeżeli nowe zasady wynagrodzenia dotyczą ogółu zatrudnionych u niego pracowników lub tej ich grupy, do której należy pracownik objęty ochroną (art. 43 pkt 1 k.p.). Zmianę warunków pracy uzasadnia również stwierdzona w orzeczeniu lekarskim utrata zdolności do wykonywania dotychczasowej pracy albo niezawiniona przez pracownika utrata uprawnień koniecznych do jej wykonywania (art. 43 pkt 2 k.p.). Ograniczenie przypadków, kiedy można zastosować takie rozwiązanie, ma nie dopuścić do omijania zakazu wypowiedzenia umowy (proponowania nowych warunków pracy i płacy, wiedząc z góry, że nie zostaną one zaakceptowane).

W stosunku do pracowników korzystających z ochrony przedemerytalnej mają też zastosowanie przepisy o zwolnieniach grupowych. W razie redukcji etatów z przyczyn niedotyczących pracowników nie stosuje się przepisów szczególnych dotyczących ochrony przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem umowy o pracę. Jednocześnie art. 5 ust. 5 i 6 ustawy o zwolnieniach grupowych (t.j. Dz. U. z 2003 r. nr 90, poz. 844 z późn. zm.) wprowadza odstępstwo od tej zasady. W okresie ochrony przedemerytalnej pracodawca może jedynie wypowiedzieć dotychczasowe warunki pracy i płacy. Co więcej, zatrudnionemu, którego pensja w związku z tym została obniżona, przysługuje do końca okresu ochronnego zasiłek wyrównawczy.