Nowy wspólnik może otrzymać zwrot dopłaty

Umowa spółki może zobowiązać wspólników do wnoszenia dopłat. Zwiększają one jej środki własne.
Czy nowemu wspólnikowi przysługuje zwrot dopłaty wniesionej przez poprzednika?

Dopłaty są specyficznym rodzajem świadczenia pieniężnego ze strony wspólników na rzecz spółki, określanego w doktrynie jako pożyczka wewnętrzna. Służy pokryciu straty, ewentualnie wynika z potrzeby dokapitalizowania spółki celem zwiększenia efektywności jej działań (tak: wyrok WSA z 10 stycznia 2012 r., sygn. akt III SA/Wa 1046/11). Jeżeli umowa spółki nie modyfikuje zasad ustawowych, to możliwość zwrotu dopłat uzależniona jest od dwóch przesłanek. Po pierwsze: dopłaty nie są wymagane na pokrycie straty wykazanej w sprawozdaniu finansowym. Po drugie: upłynął co najmniej miesiąc od dnia ogłoszenia o zamierzonym zwrocie w piśmie przeznaczonym do ogłoszeń spółki. Zwrot powinien być dokonany równomiernie wszystkim wspólnikom. Decyzja o zwrocie dopłat podejmowana jest uchwałą zgromadzenia wspólników.
Wspólnik, który wniósł dopłatę, w przypadku jej zwrotu zwolniony jest z podatku dochodowego. Artykuł 21 ust. 1 pkt 51 ustawy o PIT stanowi, iż zwolnieniu z podatku podlegają przychody z tytułu zwrotu dopłat wniesionych zgodnie z odrębnymi przepisami do spółki mającej osobowość prawną – do wysokości dopłat. Istnieją jednak rozbieżności interpretacyjne, czy to samo zwolnienie obowiązuje też w stosunku do wspólników, którzy nie wnosili osobiście dopłat, a jedynie przejęli własność udziałów w spółce. Należy przyjąć, że również im przysługuje wspominane prawo do zwolnienia z PIT, ponieważ jest związane ze statusem wspólnika. Przysługuje więc temu, kto ma prawo do udziału, z którym związany był obowiązek dopłaty. Nowy wspólnik wchodzi zatem w prawa poprzednika. Potwierdził to wyrok NSA (sygn. akt II FKS 382/10).