Zastaw rejestrowy na udziale w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością jest często stosowaną formą zabezpieczenia wierzytelności. Czy daje ona wierzycielowi prawo dochodzenia roszczeń bez względu na to, kto jest udziałowcem z danego udziału?
Do ustanowienia zastawu na udziale stosuje się odpowiednio przepisy o przeniesieniu udziałów. Tak wynika z regulacji zawartej w art. 329 par. 1 k.c. Natomiast zgodnie z postanowieniami art. 180 k.s.h. zastawienie udziału powinno być dokonane w formie pisemnej z notarialnie poświadczonymi podpisami. Umowa spółki może wprowadzać ograniczenia w stosowaniu zastawów lub wymagać na nie zgody zarządu spółki lub zgromadzenia wspólników. W przypadku konieczności uzyskania zgody spółki na ustanowienie zastawu rejestrowego na jej udziałach powinna być ona wyrażona w formie właściwej dla umowy o ustanowienie zastawu rejestrowego na udziałach spółki z o.o., czyli w formie pisemnej (wyrok SN z 21 stycznia 2009 r., sygn. akt III CZP 130/08). Ustanowienie zastawu na udziałach spółki z o.o. rodzi pewne zobowiązania po stronie zastawcy i zastawnika. Artykuł 187 k.s.h. stanowi, że dla skutecznego ustanowienia prawa zastawu na udziale konieczne jest zawiadomienie o tym spółki, a także przedstawienie dowodu dokonania stosownej czynności prawnej, którym może być np. umowa zastawu. Dopóki obowiązek ten nie zostanie spełniony, zastawnik (wierzyciel) nie będzie traktowany przez spółkę jako uprawniony z udziału. Po uzyskaniu informacji na ten temat zarząd spółki ma obowiązek wpisać ustanowienie zastawu do księgi udziałów. Jeżeli zarówno regulacja umowy spółki, jak i postanowienia umowy ustanawiającej zastaw umożliwiają zastawnikowi wykonywanie prawa głosu z udziału, który jest tym prawem obciążony, konieczna jest też stosowna wzmianka o możliwości wykonywania przez zastawnika prawa głosu, która powinna zostać ujęta w księdze udziałów (art. 188 par. 1 k.s.h.). Uaktualnioną listę wspólników wraz z adnotacją o ustanowieniu zastawu należy złożyć do akt rejestrowych w sądzie.