Połączenia w branży
Jedną z wyraźnie rysujących się tendencji na rynku usług kurierskich jest jego konsolidacja i integracja usług. Zarówno w Polsce, jak i w krajach Europy Zachodniej fuzje przedsiębiorstw pozwalają wzmocnić ich pozycję na rynku i zdystansować się w stosunku do konkurencji – mówi mec. Stanisław Rachelski, wspólnik zarządzający kancelarią Rachelski i Wspólnicy.
– Mamy do czynienia z transakcjami o charakterze horyzontalnym (poziomym), ponieważ uczestniczą w nich firmy o zbliżonym lub nawet tożsamym profilu działalności. Tego typu transakcje, aby mogły dojść do skutku, wymagają zgody prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Decyzja UOKIK podejmowana jest po wcześniejszym przeprowadzeniu postępowania antymonopolowego, którego celem jest ocena, czy połączenie nie spowoduje istotnego ograniczenia konkurencji. Przykładem może być tu zgoda na dokonanie koncentracji polegającej na przejęciu przez firmę Fedex Co. kontroli nad firmą Opek Sp. z o.o. – tłumaczy prawnik.
Jak wyjaśnia Stanisław Rachelski, na szczeblu unijnym regulatorem w tym zakresie jest Komisja Europejska. Brak jej zgody na połączenie zablokował w tym roku plany przejęcia holenderskiej firmy kurierskiej TNT przez międzynarodowego potentata firmę UPS. W tym przypadku Komisja Europejska uzależniła możliwość przeprowadzenia transakcji od spełnienia przez mające się połączyć firmy wielu warunków (m.in. wycofania się z niektórych operacji oraz umożliwienia rywalom dostępu do systemu dostaw lotniczych), na które te jednak się nie zdecydowały.
Proces łączenia się spółek jest skomplikowany i niesie ze sobą dużo ryzyk. Jednym z narzędzi pozwalających na ich zminimalizowanie jest przeprowadzenie due diligence, czyli audytu prawnego (zazwyczaj równolegle z audytem finansowym). Jest to proces złożony i w zależności od rodzaju transakcji oraz nastawienia jej uczestników może przebiegać w różny sposób. Jego celem jest ocena prawna wszystkich aspektów działalności sprzedawanej spółki w takim zakresie, w jakim może ona mieć wpływ na decyzję klienta co do przeprowadzenia i finalizacji transakcji. Na przykład w przypadku przejęcia firmy Opek przez Fedex wydaje się że późniejsze problemy związane z koniecznością nabycia licencji na oprogramowanie mogłyby zostać wykryte na tym właśnie etapie w trakcie analizowania sytuacji przejmowanej firmy pod kątem praw na dobrach niematerialnych, co pozwoliłoby na uniknięcie późniejszych problemów.