EKSPERT WYJAŚNIA
Stanisław Rachelski, Radca prawny z kancelarii Rachelski i Wspólnicy
Na jakich zasadach odpowiada organizator imprezy masowej wobec jej uczestników? Z jakimi roszczeniami mogą się zgłosić uczestnicy, którzy doznali szkód w trakcie imprezy? Czy organizator może całkowicie zwolnić się od odpowiedzialności, wykupując ubezpieczenie, i jakie obowiązki ma w tym zakresie?
Organizator imprezy masowej jest obowiązany do zapewnienia bezpieczeństwa osobom obecnym na imprezie oraz porządku podczas trwania imprezy. Bezpieczeństwo imprezy masowej polega na spełnieniu przez organizatora imprezy wymogów w zakresie bezpieczeństwa osób obecnych na imprezie w czasie jej trwania, ochrony porządku publicznego, zabezpieczenia pod względem medycznym,a także stanu technicznego obiektów budowlanych wraz ze służącymi tym obiektom instalacjami i urządzeniami technicznymi, w szczególności przeciwpożarowymi i sanitarnymi. W przypadku imprezy nieodpłatnej organizator, mimo że bierze na siebie odpowiedzialność za osoby przebywające na terenie imprezy, nie ma obowiązku wykupienia ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej. Wydaje się, że niezależnie od tego, czy taki obowiązek przewiduje ustawa, wszystkie tego typu imprezy powinny być jednak ubezpieczane, ponieważ obarczone są dużym ryzykiem. Jeśli wstęp na imprezę jest odpłatny, organizator jest zobowiązany do zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone osobom w niej uczestniczącym. Szczegółowy zakres takiego ubezpieczenia, termin powstania obowiązku ubezpieczenia oraz minimalną sumę gwarancyjną, biorąc pod uwagę charakter szkód mogących wystąpić w związku z planowaną imprezą, reguluje rozporządzenie ministra finansów z dnia 6 kwietnia 2010 r. Zgodnie z tym rozporządzeniem minimalna suma gwarancyjna obowiązkowego ubezpieczenia OC organizatora wynosi równowartość 10 tys.euro i wzrasta w zależności od charakteru, miejsca i liczebności imprezy. Ubezpieczenie obejmuje szkody polegające na uszkodzeniu ciała oraz wywołaniu rozstroju zdrowia oraz zniszczenie lub utratę mienia. z punktu widzenia osoby poszkodowanej ważne jest, czy organizator ubezpieczył się od odpowiedzialności na zasadzie winy, czy również od odpowiedzialności na zasadzie ryzyka. w pierwszym przypadku ubezpieczyciel będzie wymagał przedstawienia dowodów, że szkoda nastąpiła bezpośrednio z winy organizatora (nie wywiązał się on z obowiązku zapewnienia bezpieczeństwa osobom obecnym na imprezie oraz porządku podczas trwania imprezy). W drugim wypadku ubezpieczyciel wypłaci odszkodowanie za szkodę, która powstała w trakcie trwania imprezy (niezależnie od winy organizatora). Występując do ubezpieczyciela organizatora imprezy z wnioskiem o uruchomienie jego polisy odpowiedzialności cywilnej, osoba poszkodowana powinna zadbać o przedstawienie dowodów odnoszących się do okoliczności zaistnienia nieszczęśliwego zdarzenia. Najważniejszymi dowodami będą zeznania świadków. Można również zrobić dokumentację fotograficzną (np. niewłaściwie zabezpieczone miejsce imprezy, brak odpowiednich oznaczeń). Przy określaniu rozmiaru poniesionej szkody przyda się gromadzona dokumentacja medyczna związana ze zdarzeniem (typu zaświadczenia lekarskie, wyniki badań lekarskich, historia choroby, wypisy ze szpitala itp.) oraz dowody poniesionych kosztów na leczenie i rehabilitację. Jest to niezwykle ważne, gdyż zwrotowi podlegają te koszty, które poszkodowany potrafi udowodnić. Z tych powodów należy zatrzymać wszelkie rachunki i faktury oraz należycie udokumentować zasadność poniesionych kosztów. Oprócz odszkodowania za uszkodzenie ciała osoba poszkodowana może domagać się również zadośćuczynienia za poniesioną krzywdę. Zadośćuczynienie jest wyrównaniem doznanej krzywdy (ból, uraz psychiczny,oszpecenie). Jeśli osoba poszkodowana w trakcie imprezy masowej posiada indywidualne ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków, może wystąpić zarówno do swojego ubezpieczyciela o realizację odpowiednich warunków umowy, jak i – oddzielnie, z roszczeniami o odszkodowanie – do organizatora imprezy, w trakcie której miał miejsce wypadek.