Źródło: Gazeta Prawna Dostawca: Grupa Wydawnicza INFOR Data: 19 lipca 2007
Jest zbyt dużo wątpliwości
Trzy pytania do… Pawła Kowalskiego, radcy prawnego w kancelarii Rachelski i Wspólnicy
Jest zbyt dużo wątpliwości Paweł Kowalski, radca prawny w kancelarii Rachelski i Wspólnicy
W Ministerstwie Sprawiedliwości przygotowany został projekt ustawy wprowadzający maksymalne stawki wynagrodzeń adwokatów oraz radców prawnych. Jak pan ocenia takie zmiany?
– Ustawowe kształtowanie maksymalnej wysokości wynagrodzeń i co za tym idzie ograniczenie możliwości swobodnego ustalania stawki wynagrodzenia na zasadzie porozumienia pomiędzy radcą prawnym czy adwokatem a klientem narusza konstytucyjną zasadę wolności gospodarczej, stanowiąc zbyt daleko idącą ingerencję ustawodawcy w zasadę swobody kontraktowania. Jeżeli zatem przedmiotowe zmiany zostaną uchwalone w formie zaproponowanej przez Ministerstwo Sprawiedliwości, to należy się spodziewać, iż organy prawniczych samorządów zawodowych rozważą zwrócenie się do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o zbadanie zgodności tej ustawy z konstytucją.
Czy zarzut niekonstytucyjności to jedyny, jaki można postawić temu projektowi?
– Nie. Można wskazać także na inne kwestie zawarte w projekcie ustawy oraz rozporządzeń wykonawczych, które budzą wątpliwości. Otóż w obecnym stanie prawnym coraz częściej daje się słyszeć głosy postulujące zmianę sposobu określania wysokości obowiązujących minimalnych stawek przewidzianych za czynności radców prawnych, poprzez oderwanie ich od prostego uzależnienia wysokości stawki od wartości przedmiotu sporu lub przedmiotu danej sprawy i powiązanie wysokości stawki minimalnej z nakładem pracy poniesionym przez pełnomocnika w danym postępowaniu. Projektowane zmiany powielają dotychczasowe rozwiązania w tym zakresie. Co więcej, stawki maksymalne za czynności dokonywane przed organami wymiaru sprawiedliwości oraz niedokonywane przed takimi organami zostały ustalone w sposób, który musi budzić kontrowersje. I chociaż w uzasadnieniu projektu ustawy czytamy, iż zaproponowane zmiany idą w kierunku zwiększenia dostępności usług prawniczych oraz zwiększenia efektywności działania pełnomocników procesowych, poprzez większe powiązanie wysokości wynagrodzenia z efektywnością pracy, to analiza propozycji zawartych w projekcie pozostaje w całkowitym oderwaniu od stopnia skomplikowania poszczególnych spraw. Na przykład projektodawca wyszedł z założenia, że maksymalna stawka tysiąca złotych należna radcy prawnemu z tytułu sporządzenia umowy będzie wystarczająca, bez względu na to, jak szeroki zakres spraw dana umowa reguluje, jaki jest stopień skomplikowania umowy, jak duża jest wartość kontraktu.
Czy ten projekt ma szansę wejść w życie w obecnym kształcie?
– Analizowany projekt ustawy znajduje się w chwili obecnej na początkowym etapie ścieżki legislacyjnej. W związku z tym należy żywić nadzieję, że w toku dalszych prac projekt zostanie zmieniony w taki sposób, aby proponowane zmiany nie budziły wątpliwości odnośnie do zgodności z konstytucją.
Notowała Katarzyna Rychter