Czy trzeba wysłuchać pracownika przed zastosowaniem wobec niego kary
Pracodawca nałożył na mnie karę porządkową nagany. Powodem było to, że nie podpisywałem systematycznie listy obecności, zaraz po przybyciu do pracy. Nie miałem jednak możliwości przeprowadzenia z moim przełożonym na ten temat rozmowy. Czy pracodawca powinien był wysłuchać mojego stanowiska przed podjęciem decyzji o nałożeniu kary?
URSZULA MŁYNARCZYK radca prawny z Kancelarii Rachelski i Wspólnicy
Tak Pracodawca może nałożyć na pracownika karę porządkową tylko po uprzednim wysłuchaniu pracownika. Obowiązek wysłuchania pracownika jest niezbędnym elementem postępowania przy nakładaniu kary porządkowej. Pracodawca może podjąć decyzję o nałożeniu na pracownika kary porządkowej dopiero po wysłuchaniu jego stanowiska w tej materii. Nałożenie na pracownika kary porządkowej bez uprzedniego jego wysłuchania stanowi uchybienie proceduralne, które daje podstawę do uchylenia kary porządkowej. Pracownik może żądać uchylenia nałożonej na niego kary porządkowej w drodze sprzeciwu złożonego pracodawcy w terminie 7 dni od dnia zawiadomienia go o ukaraniu. W razie odrzucenia sprzeciwu pracownik może, w terminie 14 dni od dnia zawiadomienia o odrzuceniu sprzeciwu, wystąpić do sądu pracy o uchylenie zastosowanej wobec niego kary. W takim przypadku sąd pracy wydaje orzeczenie, w którym utrzymuje zastosowaną wobec pracownika karę porządkową albo ją uchyla.
Zgodnie z przepisem art. 108 kodeksu pracy za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy, pracodawca może nałożyć na pracownika karę porządkową upomnienia lub nagany.
Wybór rodzaju nałożonej na pracownika kary porządkowej należy do uprawnień pracodawcy, który jednak przy podejmowaniu decyzji o nałożonej na pracownika karze porządkowej powinien wziąć pod uwagę rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych, stopień winy pracownika i jego dotychczasowy stosunek do pracy. Pracodawca nie może nałożyć na pracownika kary porządkowej po upływie 2 tygodni od powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązków pracowniczych i po upływie 3 miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia.
W przypadku gdy pracodawca nałożył na pracownika karę bez uprzedniego jego wysłuchania, stanowi to podstawę do uchylenia przez sąd zastosowanej kary. Jeżeli w związku z nieobecnością pracownika w pracy nie może on zostać wysłuchany przed nałożeniem kary, wówczas bieg dwutygodniowego terminu na nałożenie przez pracodawcę kary porządkowej nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu do czasu stawienia się pracownika do pracy. Nie ulega natomiast zawieszeniu bieg trzymiesięcznego terminu przedawnienia karalności, liczonego od dnia naruszenia obowiązków. W związku z powyższym, jeżeli pracownik jest nieobecny w pracy i pracodawca nie może go wysłuchać, to z chwilą upływu 3 miesięcy od dnia naruszenia obowiązków pracowniczych, nastąpi przedawnienie karalności, które spowoduje, że pracodawca nie będzie miał podstaw do nałożenia na pracownika jakiejkolwiek kary porządkowej.