Czy TSUE wskazuje kierunek w sprawie WIBOR? - Kancelaria Prawna Rachelski & Wspólnicy

2 stycznia 2025

Stanisław Rachelski

Czy TSUE wskazuje kierunek w sprawie WIBOR?

Jako kancelaria, która na co dzień wspiera kredytobiorców w walce z nieuczciwymi praktykami banków, z ogromnym zainteresowaniem przyglądamy się najnowszym orzeczeniom Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Wyrok w sprawie hiszpańskiego wskaźnika IRPH (C-300/23) budzi w nas nadzieję na jeszcze skuteczniejszą ochronę praw konsumentów, także w kontekście polskiej stawki WIBOR. Wyrok TSUE podkreśla, że sądy krajowe mają prawo badać uczciwość wskaźnika referencyjnego stosowanego w umowach kredytowych, nawet jeśli ma on charakter oficjalny. Banki zobowiązane są do informowania klientów o definicji wskaźnika oraz o ryzykach z nim związanych, a uczciwość wskaźnika i sposób jego wprowadzenia do umowy nie zwalniają banków z obowiązku przejrzystego i rzetelnego działania w stosunku do konsumenta. Te wytyczne mogą stać się podstawą do podważania WIBOR-u w umowach kredytowych, szczególnie w przypadku braku odpowiedniej transparentności przy informowaniu o jego mechanizmach i konsekwencjach.

Czy WIBOR podzieli los hiszpańskiego IRPH?

Podobnie jak IRPH, polska stawka WIBOR może stać się przedmiotem analizy w kontekście jej uczciwości i przejrzystości. Wątpliwości budzi fakt, że WIBOR jest ustalany na podstawie danych kwotowanych, a nie na rzeczywistych transakcjach. To czyni go mniej przewidywalnym i potencjalnie bardziej podatnym na manipulacje, co może wpływać na stabilność umów kredytowych opartych na tym wskaźniku. Choć TSUE nie rozstrzygnie bezpośrednio kwestii abuzywności WIBOR-u, to jego wyrok wskazuje, że sądy krajowe mają prawo analizować klauzule związane z tym wskaźnikiem. W polskich realiach otwiera to drogę do nowych pozwów, w których kluczowym elementem będzie ocena, czy banki należycie informowały kredytobiorców o ryzykach zmiennego oprocentowania oraz czy mechanizmy ustalania WIBOR-u są wystarczająco transparentne i zgodne z interesem konsumenta.

Przełomowy wyrok w Suwałkach – eliminacja WIBOR-u z umowy kredytowej

Przykładem jest niedawny wyrok Sądu Okręgowego w Suwałkach (I C 217/24), gdzie eliminacja WIBOR-u z umowy kredytowej nastąpiła z powodu braku przejrzystości w informowaniu o ryzykach. Choć wyrok ten jest nieprawomocny, może zwiastować zmiany w podejściu polskich sądów do tego typu spraw. Sektor bankowy oraz polski rząd bronią WIBOR-u, argumentując, że jest on zgodny z unijnym rozporządzeniem BMR (Benchmark Regulation). Obawiają się jednak, że orzeczenia prokonsumenckie mogłyby doprowadzić do sytuacji analogicznej do kryzysu związanego z kredytami frankowymi. Skala pozwów i potencjalne koszty odszkodowań mogłyby zagrozić stabilności sektora finansowego w Polsce.

Klaudia Krzyzanowska

Klaudia Krzyżanowska

Opiekun Klienta

Ratuj swoje finanse! Zamów teraz BEZPŁATNĄ analizę umowy kredytowej i dowiedz się, jak możemy Ci pomóc.

Darmowa analiza umowy

Co dalej? Możliwości i wyzwania dla kredytobiorców walczących z WIBOR-em

Wyrok TSUE w sprawie IRPH wyznacza kierunek dla polskich sądów w kwestii analizowania WIBOR-u. Choć nie przesądza jego abuzywności, umożliwia badanie uczciwości klauzul z nim związanych. Kluczowe będzie zatem, czy banki spełniły swoje obowiązki informacyjne wobec kredytobiorców oraz czy działały w sposób transparentny i rzetelny. Dla kredytobiorców, orzeczenie TSUE to sygnał, że walka o unieważnienie toksycznych umów opartych na WIBOR-ze może być skuteczna, o ile uda się wykazać braki w działaniach banków.

Autor wpisu oraz
Mistrz prawa na stronie rachelski.pl

Stanisław Rachelski

Stanisław Rachelski

Wspólnik zarządzający

Prawnik biznesowy od 1987 roku, arbiter w Krajowym Sądzie Arbitrażowym w Warszawie, mediator przy Sądzie Okręgowym w Warszawie. Członek wielu rad nadzorczych. Zwolennik polubownego rozwiązywania sporów. Doświadczony negocjator i mediator. Ekspert w zakresie uwalniania od toksycznych kredytów. Specjalista w zakresie fuzji i przejęć, prywatyzacji, rynków kapitałowych oraz prawa handlowego i cywilnego. Wieloletni pracownik sektora bankowego.