Stosownie do art. 195 § 1 KSH spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może wypłacić zaliczkę na poczet przewidywanej dywidendy, jeżeli po pierwsze umowa spółki tak stanowi (należy, zatem zadbać aby taki zapis znajdował się w umowie spółki), a pod drugie, jeżeli zatwierdzone sprawozdanie finansowe spółki za poprzedni rok obrotowy wykazuje zysk. W takim przypadku zarząd (o […]
Stosownie do art. 195 § 1 KSH spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może wypłacić zaliczkę na poczet przewidywanej dywidendy, jeżeli po pierwsze umowa spółki tak stanowi (należy, zatem zadbać aby taki zapis znajdował się w umowie spółki), a pod drugie, jeżeli zatwierdzone sprawozdanie finansowe spółki za poprzedni rok obrotowy wykazuje zysk. W takim przypadku zarząd (o ile umowa spółki go do tego upoważnia) może wypłacić wspólnikom zaliczkę na poczet przewidywanej dywidendy, z tym że nie może ona przekraczać połowy zysku osiągniętego od końca poprzedniego roku obrotowego, powiększonego o kapitały rezerwowe utworzone z zysku, którymi w celu wypłaty zaliczki może dysponować zarząd, oraz pomniejszonego o niepokryte straty i udziały własne.
Jakie mogą być natomiast konsekwencje tego, gdy w danym roku obrotowym, w którym wypłacono zaliczkę na poczet przewidywanej dywidendy, spółka ostatecznie odnotuje stratę?
Przykładowo spółka, która np. w miesiącu lutym 2019 r. spełniała przesłanki do wypłaty zaliczki na poczet przewidywanej dywidendy i dokonała takiej wypłaty to ostatecznie zamknie ten rok stratą. Kwestia ta nie była do tej pory uregulowana. Począwszy od 1 marca 2019 r. sytuacja w tym zakresie uległa zmianie, a to za sprawą nowelizacji przepisów kodeksu spółek handlowych. Zgodnie z dodanym art. 195 § 11 KSH w przypadku, gdy w danym roku obrotowym zaliczka na poczet przewidywanej dywidendy została wypłacona wspólnikom, a spółka odnotowała stratę albo osiągnęła zysk w wysokości mniejszej niż od wypłaconych zaliczek, wspólnicy zwracają zaliczki w:
a) całości – w przypadku odnotowania straty, albo
b) części odpowiadającej wysokości przekraczającej zysk przypadający wspólnikowi za dany rok obrotowy – w przypadku osiągnięcia zysku w wysokości mniejszej od wypłaconych zaliczek na poczet przewidywanej dywidendy.
Przepisy nie regulują jednak, kto decyduje o zwrocie zaliczki i w jakim terminie wypłacone w takich przypadkach zaliczki powinny być przez wspólników zwrócone. Należy zatem przyjąć, że decyzję w tym zakresie powinna zapaść na zwyczajnym walnym zgromadzeniu spółki zatwierdzającym sprawozdanie finansowe za rok obrotowy, w którym zarząd wypłacił wspólnikom zaliczkę na poczet przewidywanej dywidendy. Uchwała zgromadzenia wspólników powinna w takim przypadku określać kwotę podlegającą zwrotowi, a także termin na dokonanie wpłaty. W świetle, zatem nowych przepisów wspólnik otrzymujący zaliczkę na poczet przewidywanej dywidendy musi liczyć się z tym, że w pewnych okolicznościach może być zobowiązany do zwrotu całości lub części wypłaconej zaliczki.
Wojciech Ostrowski, Radca prawny w Kancelarii Prawnej Rachelski & Wspólnicy