Przewalutowanie, wcześniejsza spłata

Przewalutowanie, wcześniejsza spłata

Możliwości zmiany warunków umowy kredytowej przede wszystkim wynikają z jej postanowień. Tam jest mowa na przykład o zasadach zmiany waluty, ewentualnego zawieszenia spłaty kredytu i wypowiedzenia.

Przed zdecydowaniem się na określoną ofertę kredytową warto sprawdzić, czy możliwe będzie przewalutowanie kredytu. Jeśli tak – należy sprawdzić, na jakich warunkach się to odbywa i ile kosztuje. Przykładowo, banki zastrzegają możliwość dokonania przewalutowania tylko określoną ilość razy albo dopiero po pewnym okresie trwania umowy (np. po 2 latach od dnia zaciągnięcia kredytu).

WAŻNE W umowie kredytowej warto zadbać o to, aby nie znalazły się w niej sformułowania ogólnikowe – jak, na przykład, że bank zastrzega możliwość przewalutowania kredytu w razie istotnej zmiany kursu waluty

Przewalutowanie kredytu

Warto pamiętać, że przewalutowanie kredytu może nastąpić nie tylko z inicjatywy klienta, ale również banku. Bank może zobligować kredytobiorcę do dokonania takiej operacji zwykle wtedy, gdy w okresie spłaty kredytu nastąpi taka zmiana kursu waluty, która groziłaby jego niespłaceniem przez klienta. Należy zwrócić szczególną uwagę na to, aby zapisy w umowie kredytowej umożliwiające bankowi przewalutowanie kredytu były precyzyjne. Należy unikać sformułowań ogólnikowych – przykładowo: bank zastrzega, że przewalutowanie będzie możliwe w razie istotnej zmiany kursu waluty. Ocena, jaka zmiana jest istotna, będzie bowiem zależała od decyzji banku, którego interpretacja może okazać się niekorzystna dla klienta.

Przewalutowanie kredytu może nastąpić nie tylko z inicjatywy klienta, ale również banku

Spłacanie kredytu

Umowa kredytowa powinna dokładnie określać warunki spłaty kredytu. Musi więc wskazywać datę, do której kredytobiorca będzie dokonywał spłat, a także ich wysokość. W przypadku kredytów walutowych bank wysyła klientom co 3 miesiące lub co 6 miesięcy – zawiadomienie o wysokości kolejnych rat. Umowa powinna regulować również, w jakim dniu następuje spłata i w jaki sposób – np. czy kredytobiorca zapłaci ratę sam, czy też bank ma prawo potrącić ją ze wskazanego rachunku.

W przypadku kredytów mieszkaniowych umowa przewiduje zwykle tzw. karencję w spłacie kredytu – do czasu wybudowania mieszkania. Kredytobiorca spłaca w tym czasie tylko odsetki, mając zawieszoną spłatę rat kapitałowych.

Klient musi również wiedzieć, na co w pierwszej kolejności są zaliczane dokonywane przez niego wpłaty. Trzeba liczyć się z tym, że bank w pierwszej kolejności zaliczy je na poczet własnych kosztów i prowizji, a także odsetek i zaległych wpłat. Dopiero pozostałą część wpłaty – na rzecz bieżącej raty.

Warto również dowiedzieć się, czy możliwe będzie zawieszenie spłat, a jeśli tak – na jakich zasadach. W razie problemów finansowych daje to możliwość czasowego zwolnienia z zapłaty jednej lub kilku rat – takie zadłużenie jest zwykle dodawane do pozostałych rat lub bank wydłuża okres spłaty kredytu o czas przerw.

CESJA KREDYTU

Zdarza się, że rodzic darowuje mieszkanie dziecku i jednocześnie chce przenieść na nie pozostałą do spłaty część kredytu. Trzeba wówczas dokonać tzw. cesji kredytu.

– Darowizna nieruchomości, czyli oświadczenie darczyńcy, musi być dokonana w formie aktu notarialnego. Jednakże, aby można było dokonać cesji kredytu, zgodę musi wyrazić wierzyciel – w tym wypadku bank. W praktyce osoba trzecia (obdarowany) podpisuje z wierzycielem (bankiem) umowę kredytową, wstępując w miejsce kredytobiorcy. Jednak przed zawarciem powyższej umowy bank, zgodnie z wewnętrznymi procedurami i regulaminem, może sprawdzić zdolność kredytową osoby trzeciej. Bank może nie wyrazić zgody na zmianę dłużnika – mówi Stanisław Rachelski, radca prawny, wspólnik w Kancelarii Rachelski i Wspólnicy. Jednocześnie przypomina, że zmiana umowy kredytowej, związana ze zmianą kredytobiorcy, będzie pociągać za sobą pewne opłaty, które może na nas nałożyć bank zgodnie z własnym regulaminem. Umowa przejęcia długu oraz zgoda wierzyciela (banku) na przejęcie długu powinna być pod rygorem nieważności zawarta na piśmie.

Zasady wypowiedzenia

Kredytobiorcy powinni również pamiętać, że nawet drobne uchybienia w wykonywaniu umowy mogą spowodować jej wypowiedzenie przez bank. Banki najczęściej zapisują w umowach, że wypowiedzenie może nastąpić w przypadku naruszenia warunków umowy – przede wszystkim wówczas, gdy należności na rzecz banku (zarówno raty kredytu, jak i inne opłaty) nie są uiszczane lub są płacone nieterminowo. Warto zauważyć, że naruszenie przez kredytobiorcę warunków umowy może również polegać na niedopełnieniu innych obowiązków, jakie nakłada na niego umowa – m.in. wówczas, gdy kredytobiorca nie udostępni bankowi dokumentacji związanej z kredytowaną inwestycją, nie dostarczy informacji o swoim zatrudnieniu i dochodach, czy chociażby nie powiadomi o zmianie miejsca zamieszkania – swego i poręczycieli. Podobnie – gdy kredyt zostanie wykorzystany niezgodnie z zadeklarowanym celem.

Umowę może również zawsze wypowiedzieć klient. Wypowiedzenie spowoduje jednak konieczność spłaty kredytu, która może nastąpić albo ze środków posiadanych przez kredytobiorcę, albo za pomocą kredytu zaciągniętego w innym banku – czyli tzw. kredytu refinansowego. Należy pamiętać, że w przypadku kredytów hipotecznych zmiana banku powoduje konieczność dokonania zmian w księdze wieczystej nieruchomości, w której wpisana jest hipoteka. Trzeba będzie najpierw złożyć wniosek o wykreślenie dotychczasowej hipoteki (100 zł), a następnie o wpisanie nowej (200 zł).

Umowa nie jest zwykle rozwiązywana z dnia na dzień – należy w niej sprawdzić okres wypowiedzenia (np. w przypadku kredytów mieszkaniowych wynosi on zwykle 30 dni). Banki zastrzegają sobie często możliwość rozwiązania umowy bez wypowiedzenia w sytuacji, gdy okaże się, że klient podał nieprawdzie dane we wniosku kredytowym.

Zawsze warto upewnić się, czy z wypowiedzeniem nie wiąże się zapłata odstępnego, czyli kary umownej za wcześniejsze rozwiązanie umowy.

WAŻNE Umowa kredytowa nie jest rozwiązywana z dnia na dzień, ale określa okres wypowiedzenia. Banki zastrzegają sobie często możliwość rozwiązania umowy bez wypowiedzenia, gdy okaże się, że klient podał nieprawdzie dane we wniosku kredytowym

Ewa Usowicz