Jak wnieść do spółki tajemnicę?

Zgodnie z art. 158 § 1 kodeksu spółek handlowych (dalej k.s.h.) aport to wkład niepieniężny, czyli określone świadczenie wnoszone przez wspólnika w zamian za obejmowane udziały. Można przyjąć, że aportem w spółce mogą być prawa rzeczowe, prawa obligacyjne, a także prawa majątkowe na dobrach niematerialnych. Do tych ostatnich należą m.in. patenty na wynalazki i prawa ochronne na wzory użytkowe i znaki towarowe, prawa z rejestracji wzoru przemysłowego, licencje na korzystanie z wynalazku oraz know-how.
Pod pojęciem know-how rozumiana jest zazwyczaj konkretna wiedza techniczna z danej dziedziny, umiejętność wykonania lub wyprodukowania czegoś, kompetencje i wiedza. Definicja przyjęta przez Międzynarodową Izbę Handlową w Paryżu jako know-how określa całokształt wiadomości, czyli fachowej wiedzy oraz doświadczeń w zakresie technologii i procesu produkcyjnego dla określonego wyrobu. Know-how może mieć także charakter nietechniczny i obejmować np. strategię marketingową lub handlową prowadzenia firmy.
Z wniesieniem aportu w postaci know-how związane są dwa zasadnicze problemy. Pierwszy wiąże się z podstawową cechą know-how, czyli poufnością. Know-how jest wartością budowaną na prowadzonych we własnym zakresie badaniach i zdobywanym doświadczeniu, dlatego co do zasady stanowi tajemnicę spółki. Artykuł 158 § 1 k.s.h. wymaga natomiast szczegółowego określenia przedmiotu wkładu niepieniężnego w umowie spółki. Mogą się tu więc pojawić pewne trudności w opisaniu aportu w tej postaci. Z jednej bowiem strony podczas chronienia interesów spółki należy zadbać o zachowanie poufności wiedzy, a z drugiej strony ważne jest wypełnienie obowiązku określonego przepisem, który dotyczy każdego wkładu niepieniężnego.
Trudności mogą być też związane z dokonania właściwej wyceny aportu w tej postaci, dlatego zadanie to nie tylko w spółkach SA, ale również w spółkach z o.o. powinno być powierzone profesjonalistom (biegłym). W przypadku wyceny kown-how stosuje się różne metody. Na przykład jedna z nich opiera się na ustaleniu wartości wymiennej technologii — uwidacznia ona wartość, jaką można otrzymać za określoną technologię na rynku, uwzględniając przy tym dostępność technologii na rynku czy istnienie innych podobnych technologii. Inna polega na ustaleniu wartości użytkowej danej technologii i brany jest przy niej pod uwagę m.in. wskaźnik możliwego do uzyskania zysku z technologii czy wielkość produkcji, dla której można znaleźć zbyt na rynku. Możliwe jest również ustalenie rozmiaru przewidywanej produkcji. Jeśli mamy do czynienia z know-how o charakterze nietechnicznym — np. wspomnianą wcześniej strategią marketingową — jej wartość może określać szacunkowy wzrost sprzedaży. Zdolność aportowa poszczególnych dóbr powinna być zawsze oceniona w odniesieniu do konkretnej sytuacji, a ostatecznej oceny, czy dane dobro ma zdolność aportową, może dokonać sąd rejestrowy.