Upadłość konsumencka obejmie długi biznesowe

Niektórzy przedsiębiorcy, prowadząc działalność gospodarczą, zaciągają tak dużo kredytów, że nie są w stanie ich spłacić. Czy takie osoby mogą skorzystać z upadłości konsumenckiej, aby uwolnić się od spirali zadłużenia?

W pewnych okolicznościach, w wyniku ogłoszenia upadłości konsumenckiej, dłużnik może się pozbyć zobowiązań związanych z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Jednak takie rozwiązanie jest dopuszczalne, jeżeli spełnione są określone warunki. Po pierwsze, działalność gospodarcza, z którą związane były zaciągnięte długi, musi zostać zamknięta. Oznacza to, że przedsiębiorca powinien dopełnić wszystkich związanych z tym wymogów formalnych, czyli dokonać wykreślenia prowadzonej działalności z odpowiedniego rejestru. Po drugie, trzeba uzyskać pozytywne postanowienie sądu w sprawie ogłoszenia upadłości konsumenckiej. Takie postanowienie wydawane jest wtedy, gdy sąd nie dopatrzy się przesłanek negatywnych, z których najważniejszą jest to, że dana osoba nie była zobowiązana do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości jako przedsiębiorca.

Jaka grupa osób zaangażowanych w prowadzenie biznesu, po spełnieniu wspomnianych warunków, może skorzystać z upadłości konsumenckiej?

Konsumencką upadłością mogą być objęte osoby fizyczne, które zakończyły prowadzenie własnej firmy, a także wspólnicy spółek z ograniczoną odpowiedzialnością oraz akcjonariusze spółek akcyjnych, komandytariusze spółek komandytowych i akcjonariusze spółek komandytowo-akcyjnych (o ile nie odpowiadają za zobowiązania spółek całym swoim majątkiem). Z upadłości konsumenckiej mogą również skorzystać osoby, które przestały być wspólnikami osobowych spółek: jawnej i partnerskiej oraz komplementariuszami spółki komandytowej, a także spadkobiercy zmarłego przedsiębiorcy, jeżeli nie złożono wobec niego wniosku o ogłoszenie upadłości w ciągu roku od dnia śmierci. Oczywiście żadna z wyżej wymienionych osób nie może prowadzić samodzielnej działalności gospodarczej.

Jakie konkretne korzyści daje byłemu przedsiębiorcy uzyskanie postanowienia sądu o ogłoszeniu wobec niego upadłości konsumenckiej?

Ogłoszenie upadłości konsumenckiej jest szansą na oddłużenie i odzyskanie wypłacalności. Otóż w momencie ogłoszenia upadłości konsumenckiej wszelkie egzekucje komornicze zostają wstrzymane, a odsetki od zadłużenia przestają być naliczane. Sąd postanowieniem wyznacza także syndyka, który dalej prowadzi sprawy za upadłego. W następnym etapie ustalany jest plan spłaty wierzycieli, który w późniejszym czasie można zmienić na wniosek upadłego lub wierzyciela, jeżeli ulegną zmianie możliwości spłaty zadłużenia przez dłużnika. Plan spłaty wierzycieli ustalany jest na okres maksymalnie trzech lat. Jeżeli jednak sytuacja osobista upadłego wskazuje, że nie będzie on w stanie wykonać planu spłat, sąd umarza zobowiązania bez ustalania planu spłat.
Warto podkreślić, że zarówno po wykonaniu planu spłaty wierzycieli przez dłużnika, jak i w przypadku braku istnienia przesłanek do ustalenia tego planu po ogłoszeniu upadłości, niespłacone zobowiązania dłużnika zostają umorzone (ustawa przewiduje wyjątki w tym zakresie).

O czym jeszcze powinny pamiętać osoby rozważające możliwość wystąpienia o ogłoszenie wobec nich upadłości konsumenckiej?

Istotne jest to, że w złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej nie przeszkadza pełnienie przez dłużnika funkcji członka zarządu spółki czy też jej prokurenta. Wierzyciele posiadający wierzytelności zabezpieczone zastawem czy hipoteką zostają zaspokojeni z sumy uzyskanej z likwidacji przedmiotu zabezpieczenia. Jeśli już dojdzie do sprzedaży mieszkania, to dłużnik może otrzymać w zamian nawet dwudziestoczterokrotność miesięcznego czynszu. Warto też pamiętać, że z formalnego punktu widzenia wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej może złożyć także osoba zadłużona nawet tylko względem jednego wierzyciela.

Czy byłemu przedsiębiorcy łatwo jest uzyskać pozytywne postanowienie w sprawie ogłoszenia upadłości konsumenckiej?

To zależy od okoliczności danej sprawy. Otóż sąd będzie badał, jak zachowywał się dłużnik przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości. Przykładowo, sąd analizuje, czy nie doszło do winy lub rażącego niedbalstwa dłużnika w doprowadzeniu do stanu, w którym się znajduje m.in. na skutek przekazania darowizn na rzecz bliskich. Istotne znaczenie ma również to czy wobec dłużnika już wcześniej toczyły się postępowania o ogłoszenie upadłości. Jednocześnie należy podkreślić, że przy rozpatrywaniu wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej sąd bierze także pod uwagę względy słuszności i humanitarne, do których zaliczyć należy przede wszystkim stan zdrowia, wiek, niezawinione utracenie źródeł zarobkowania czy wystąpienie zdarzeń nadzwyczajnych.

Jakie koszty związane są z wnioskiem o ogłoszenie upadłości konsumenckiej?

Opłata od samego wniosku wynosi jedynie 30 zł. Można go złożyć w sądzie już następnego dnia po wykreśleniu z rejestru przedsiębiorców. Dalsze koszty pojawią się dopiero na etapie postępowania po ogłoszeniu przez sąd upadłości konsumenckiej.

 

Patrycja Słowińska Aplikant Radcowski Kancelaria Rachelski i Wspólnicy